ภาพรวมและข้อเท็จจริง
มกุฎราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน (Mohammed bin Salman – MBS) แห่งซาอุดีอาระเบีย กล่าวในบทสัมภาษณ์กับ The Atlantic เมื่อเดือนกันยายน 2024 ว่า “Do I care personally about the Palestinian issue? I don’t, but my people do, so I need to make sure this is meaningful” (The Atlantic, 2024) คำพูดนี้เกิดขึ้นในบริบทของการเจรจาความสัมพันธ์ระหว่างซาอุดีอาระเบียและอิสราเอล รวมถึงประเด็นทางการเมืองเกี่ยวกับปัญหาปาเลสไตน์
แม้คำพูดนี้อาจดูขัดแย้งกับบทบาทดั้งเดิมของซาอุดีอาระเบียในฐานะผู้นำโลกอาหรับที่แสดงท่าทีสนับสนุนปาเลสไตน์เป็นบางครั้ง แต่ก็สะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงยุทธศาสตร์ที่มุ่งเน้นผลประโยชน์ภายในประเทศและความมั่นคงในภูมิภาคมากกว่าการยึดมั่นในอุดมการณ์แบบเดิม
การเปลี่ยนผ่านของยุทธศาสตร์ซาอุดีอาระเบีย
- การจัดลำดับความสำคัญใหม่ในระดับชาติ
การที่ MBS ยอมรับว่าเขาไม่แคร์ปัญหาปาเลสไตน์ในระดับส่วนตัว แสดงถึงความพยายามในการสร้างสมดุลระหว่างผลประโยชน์ส่วนตัว ผลประโยชน์ของรัฐ และความต้องการของประชาชน ซาอุดีอาระเบียกำลังเปลี่ยนจุดเน้นจากบทบาทดั้งเดิมในฐานะ “ผู้นำทางอุดมการณ์” ไปสู่การเป็น “ผู้นำยุทธศาสตร์” ที่มุ่งเน้นการสร้างความมั่นคงและการพัฒนาประเทศ
ตัวอย่างของการจัดลำดับความสำคัญใหม่นี้ คือการพัฒนาเศรษฐกิจตามแผน Vision 2030 ของซาอุดีอาระเบีย ซึ่ง MBS เน้นย้ำว่าจะช่วยให้ประเทศลดการพึ่งพาน้ำมัน และก้าวสู่ความเป็นศูนย์กลางด้านการเงิน เทคโนโลยี และการท่องเที่ยวในระดับโลก
- บทบาทของประชาชนในนโยบายต่างประเทศ
MBS ยอมรับว่าประชาชนซาอุดีอาระเบีย โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ ยังเห็นว่าปาเลสไตน์เป็นประเด็นสำคัญ การแสดงออกถึงความคิดเห็นนี้จึงสะท้อนถึงการยึดมั่นในความต้องการของประชาชน เพื่อรักษาความนิยมในฐานะผู้นำ แม้ในสถานการณ์ที่อาจมีแรงกดดันจากพันธมิตรระหว่างประเทศ
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศและจุดยืนที่ซับซ้อน
- การส่งสัญญาณถึงพันธมิตร
คำกล่าวของ MBS อาจถูกมองว่าเป็นการส่งสัญญาณถึงพันธมิตรระหว่างประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา และอิสราเอล ว่าซาอุดีอาระเบียพร้อมที่จะยืดหยุ่นจุดยืน เพื่อเปิดโอกาสในการสร้างความสัมพันธ์ใหม่ ๆ อย่างไรก็ตาม คำพูดนี้ยังคงยืนยันว่า “ปาเลสไตน์มีความหมายต่อประชาชนของเขา” ซึ่งสะท้อนว่าซาอุดีอาระเบียจะไม่สละบทบาทในประเด็นนี้โดยสิ้นเชิง
- ผลกระทบต่อโลกอาหรับ
ในสายตาของโลกมุสลิม การแสดงท่าทีเช่นนี้อาจถูกวิจารณ์ว่าเป็นการลดบทบาทของซาอุดีอาระเบียในฐานะผู้นำของโลกอาหรับ อย่างไรก็ตาม ในด้านยุทธศาสตร์ นี่อาจเป็นวิธีการรักษาความสัมพันธ์กับหลายฝ่ายพร้อมกัน
สรุป
คำกล่าวของโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ที่ว่าเขาไม่แคร์เรื่องปาเลสไตน์ในระดับส่วนตัว เป็นคำพูดที่สะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงเชิงยุทธศาสตร์ของซาอุดีอาระเบียในภูมิภาคตะวันออกกลาง มันแสดงถึงความพยายามที่จะสร้างสมดุลระหว่างความเป็นจริงทางการเมือง ความต้องการของประชาชน และผลประโยชน์ของประเทศ แม้คำพูดนี้อาจทำให้เกิดความไม่พอใจในบางส่วนของโลกอาหรับ แต่ในมุมมองเชิงยุทธศาสตร์ มันช่วยให้ซาอุดีอาระเบียสามารถเปิดประตูสู่ความสัมพันธ์และโอกาสใหม่ ๆ ในระดับนานาชาติ
- The Atlantic. (2024). “Do I care personally about the Palestinian issue? I don’t, but my people do.”
- Middle East Eye. (2024). Mohammed bin Salman’s position on Palestine and Saudi-Israeli relations.
ที่มา
