โคมไฟเดือนรอมฎอนเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์ยอดนิยมดั้งเดิมในอียิปต์และประเทศอาหรับ และเป็นหนึ่งในศิลปะที่ได้รับความสนใจจากบรรดาศิลปินและนักวิจัยและบางคนได้ศึกษาที่ประวัติความเป็นมา วิวัฒนาการและความเกี่ยวพันกับเดือนรอมฎอนอันจำเริญ
แม้ว่าเมืองในอียิปต์จะมีไฟฟ้าใช้แล้ว แต่โคมไฟสียังคงเป็นสัญลักษณ์ของเดือนรอมฎอน ตลาดสำหรับโคมไฟเหล่านี้จะคึกคักในช่วงเดือนรอมฎอนและผู้คนจะนำมาใช้ตกแต่งบ้านและตรอกซอกซอย เด็ก ๆ ชาวอียิปต์ยังร้องเพลงอะนาชีดและบทกวีที่มีชื่อเสียงของเดือนนี้พร้อมกับในมือของพวกเขาถือโคมไฟ ปัจจุบันโคมไฟกลายเป็นของประดับตกแต่งในบ้านของชาวอียิปต์จำนวนมาก
ฟานุส (โคมไฟ) เป็นคำภาษากรีกที่หมายถึงหนึ่งอุปกรณ์เครื่องมือที่ให้แสงสว่าง และชาวอียิปต์เป็นกลุ่มแรกที่เปลี่ยนให้เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมายาวนานในประเทศโดยการประดับไฟในช่วงเดือนรอมฎอน
การทำโคมไฟเดือนรอมฎอนเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่พบมากที่สุดในอียิปต์ในวาระเข้าสู่เดือนนี้(เดือนรอมฎอน) และชาวอียิปต์จะเพลิดเพลินในอุตสาหกรรมนี้ในช่วงเดือนรอมฎอนและจะดำเนินการต่อไปเป็นเวลาหลายสัปดาห์
รูปทรงของโคมไฟที่ใช้ในวันนี้ในเดือนรอมฎอนของอียิปต์มีอายุย้อนกลับไปประมาณหนึ่งร้อยปีที่แล้ว หรือมากกว่านั้นเล็กน้อยแม้ว่ามันจะแตกต่างจากโคมไฟในปัจจุบันเล็กน้อย
ดร. อิซอัล – ดิน นาจิบ กล่าวไว้ในหนังสือ “อัล – อามัลอัล – ดาฮาบียา”ว่า นักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่ได้สืบหาต้นกำเนิดของประเพณีนี้ว่ามีอยู่ในยุคสมัยฟาติมิยะห์ในอียิปต์ซึ่งกินเวลานานถึงสองร้อยปีนับจาก ศตวรรษที่สี่ของฮิจเราะห์ศักราช ตามที่นักประวัติศาสตร์เหล่านี้กล่าวไว้ว่า เกิดขึ้นครั้งแรกในยุคสมัยของ คอลิฟะห์ มุอิซซุดดีน-นุลเลาะห์ สั่งให้ประชาชนจุดตะเกียงหน้าบ้านและร้านค้าเพื่อให้เกิดความสว่างตามถนนและตรอกซอกซอยในช่วงเดือนรอมฎอนอันศักดิ์สิทธิ์
บางคนเชื่อว่า ความจำเป็นในการใช้โคมไฟนั้น กลายเป็นสิ่งจำเป็นเมื่อชาวอียิปต์ได้ไปเยี่ยมบ้านของพี่น้องซึ่งกันและกันเพื่อค้างคืนในคืนเดือนรอมฎอน และด้วยเหตุนี้ผู้หญิงจึงใช้โคมไฟเพื่อเดินทางในตอนกลางคืน เพราะก่อนหน้านี้มีการใช้เทียนและคบเพลิงในการเดินทางและมันดับได้ง่ายเมื่อมีลมพัด
บางแหล่งที่มาระบุว่า การใช้โคมไฟอย่างถาวรในช่วงรอมฎอนถูกนำมาใช้ครั้งแรกในรัชสมัยของบาฮุดดีน การอกุช (Qaraqush ) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวังของสุลต่านในรัชสมัยของศอลาฮุดดีน อัยยูบี( Salahuddin Ayoubi) ที่สั่งให้ประชาชนจุดโคมไฟทุกหลังคาเรือนเพื่อแสดงความยินดีในช่วงเดือนรอมฎอน
บางแหล่งที่มาเผยว่า โคมไฟเดือนรอมฎอนได้รับความนิยมเป็นครั้งแรกในช่วงเวลาของ “Mu’izz al-Din Allah Fatemi” กาหลิบฟาติมียะห์ที่สี่และนั่นคือตอนที่ Mu’izz al-Din เข้าสู่ไคโรในเวลากลางคืนในวันที่ วันที่ห้าของเดือนรอมฎอนในปีฮิจเราะห์ ศักราชที่ 358
เมื่อ Mu’izz al-Din มาถึงไคโร นาย Johar al-Saqli ผู้พิชิตไคโรสั่งให้ประชาชนไปต้อนรับกาหลิบฟาติมียะห์คนที่สี่ด้วยแสงเทียนและเพื่อไม่ให้เทียนดับ พวกเขาจึงวางไว้ในลังไม้ที่ล้อมรอบด้วยฝ่ามือและเปลือกไม้บาง ๆ
ในเวลานั้น กาหลิบ(คอลีฟะห์)รู้สึกยินดีที่ได้เห็นโคมไฟดังกล่าวและสั่งให้บรรดาชัยค์ประจำมัสยิดแขวนโคมไฟในมัสยิดพร้อมกับจุดเทียนด้านใน
ถัดจากนั้นไม่นาน การจุดโคมไฟในช่วงรอมฎอนก็กลายเป็นธรรมเนียมปฏิบัติทั่วไปในอียิปต์ และถูกใช้เป็นหนึ่งในสัญลักษณ์แห่งความสุขสำหรับการมาถึงของเดือนรอมฎอนและประเพณีแห่งความรัก
ต่อมาประเพณีนี้ได้รับการแพร่ขยายจากอียิปต์ไปยังประเทศอาหรับส่วนใหญ่และกลายเป็นหนึ่งในประเพณีทั่วไปของเดือนรอมฎอน โดยเฉพาะใน “ดามัสกัส” “อะเลปโป” “กุดส์” และ “ฉนวนกาซา”
ปัจจุบันอียิปต์เป็นหนึ่งในประเทศอิสลามที่สำคัญที่สุด ซึ่งอุตสาหกรรมโคมไฟเดือนรอมฎอนได้เติบโตขึ้นอย่างมากและเฟื่องฟูและอุตสาหกรรมนี้แพร่หลายอย่างชัดเจนในภูมิภาค “Mutt al-Ruba” และ “Al-Ghuriya” ของประเทศนี้
นอกจากนี้โคมไฟเดือนรอมฎอนซึ่งทำด้วยฝีมือชาวอียิปต์และเป็นหนึ่งในงานหัตถกรรมในประเทศนี้ยังมีการจำหน่ายในหลายประเทศอาหรับอีกด้วย
source: https://fa.alkawthartv.com
